Kijken door de bril van nieuwkomers is goud waard
Wist je dat kijken door de bril van nieuwkomers je veel waarde en geld oplevert? Dat je in korte tijd heel duidelijk de wenselijke cultuurverandering van een organisatie achterhaalt? Dat je door goede gesprekken en dialogen voeren al heel snel erachter komt hoe het er in de praktijk aan toe gaat en wat de thema’s zijn waar verbetering of verandering nodig is? Opvallend is dat je in een korte tijd inzicht krijgt waar mensen naar toe willen bewegen en waar het vastloopt binnen de huidige cultuur.
De afgelopen maanden ben ik werkzaam bij een organisatie in de zorgsector, die het goed doet en ook toekomstbestendig wil blijven. Dit betekent dat we op verschillende fronten zullen moeten kijken hoe het er werkelijk aan toe gaat en wat er nodig is om relevant te blijven als organisatie in de ogen van diverse stakeholders. Het zijn deze twee verschillende werelden waarin mensen zich moeten bewegen, en dit is niet altijd even makkelijk. Op de werkvloer zie je dit duidelijk terug.
Door goede gesprekken of dialogen te voeren met mensen om eerst te ontdekken, wie ze zijn, wat ze doen en waarom, wat hun bezighoudt en wat hun hindert, krijg je een goed beeld van hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Wat er echt gebeurt én wat er zou moeten gebeuren. Het geeft waardevolle informatie mits je ervoor open staat en mensen zich op hun gemak voelen bij jou door een passende houding. Als dit laatste ontbreekt, dan kun je praten en overleggen als brugman, maar wordt niemand er wijzer of beter van.
Door vervolgens de opgehaalde informatie uit de gesprekken te bundelen en de samenhang erin te zoeken, erop te reflecteren en dit vervolgens weer te delen met de mensen die je gesproken hebt of afdeling, creëer je een bijzonder moment: ik noem het kijken door de bril van de nieuwkomer. Dit is een weergave van de praktijk zoals een nieuwkomer die aantreft aan de hand van de ervaringen en belevingen van mensen die daar reeds langer werken. Het klinkt en lijkt logisch om dit te doen, maar is dat wel zo?
In de meeste gevallen start je gewoon met een introductieprogramma om kennis te maken met het bedrijf (als dit er is). Of je starten meteen in de functie en richt je op wat voor jouw eigen functioneren belangrijk is. Je wordt al snel selectief in je takenpakket, collega’s en projecten. Varen op eigen kennis en expertise draagt bij aan een goede eerste indruk maken op anderen. Dit is belangrijk en klopt wel, echter het kan ook anders. Hoe? Door ruim de tijd te nemen om anderen als mens eerst te leren kennen, wie ze zijn en wat ze bezighoudt door de juiste vragen te stellen. Dit draagt bij aan het leggen van goede verbindingen, goede menselijke relaties. Dit is van belang voor de mensen en jezelf om iets voor elkaar te kunnen betekenen. Je weet immers nog niet met wie je te maken krijgt en wie over welke kennis en vaardigheden beschikt om je een keer van dienst te kunnen zijn. En omgekeerd, waar mensen je kunnen vinden en voor kunnen benaderen.
Kijken door de bril van een nieuwkomer is bijzonder om verschillende redenen. Het is een moment van herkenning voor de mensen met wie goede gesprekken zijn gevoerd. Zij zijn benieuwd naar hoe jij naar hun kijkt en wat jij als nieuwkomer ziet. Immers, je bent nog fris en ziet dingen die hen niet meer opvallen of als vanzelfsprekend vinden. Als nieuwkomer bent je (nog) niet gebiased/geconditioneerd en kun je hierdoor een organisatie helpen om op een eenvoudige en effectieve manier naar zichzelf te kijken door helder waar te nemen.
Het helpt enorm als je in staat bent om de essentie, het grote plaatje, weer te geven op een juiste manier dat zij ook de onderlinge samenhang en structuur erin zien. Als zij zich erin herkennen en de situatie ook erkennen, dan heb je een grote stap gemaakt. Het creëert namelijk een gezamenlijk reflectiemoment die van grote waarde is voor een goede start en samenwerking, want het is verhelderend en richtinggevend. Het creëert rust en ruimte voor het stellen van essentiële vragen, zoals bv waar staan we nu, waar zijn we naar op weg en gaan we het ermee redden als we op dezelfde manier doorgaan.
Daarom is kijken door de bril van een nieuwkomer goud waard. Het kan veel verder en dieper reiken en organisaties helpen om hun eigen huidige koers en toekomst op een snelle en eenvoudige wijze in kaart te brengen. Niet door probleemgericht te analyseren of functie-gebieden af te bakenen, maar door goede gesprekken ofwel dialogen te voeren en als mensen eerst met elkaar te verbinden. En dit werkt door in de feedback en het gedrag van mensen (volgende blog).
Mijn advies is: koester en waardeer de kijk van nieuwkomers of mensen die helder kunnen waarnemen. Je weet veel sneller waar je nu bent en wat te doen staat.